Bestuurscolumn: Industrialisatie en de toekomst van de kostendeskundige
10 november 2022
Donderdag 3 november hebben we met een succesvolle Dag van de Bouwkostendeskundige een blik op de toekomst kunnen werpen. Opgedeeld in 2 groepen hebben de 36 aanwezigen een parallel programma doorlopen waarbij de éne groep een rondleiding kreeg door de fabriek van Fijn Wonen/ Van Wijnen en de andere groep werd bijgepraat over de ins & outs van industriële productie.
In de fabriek van Fijn Wonen / Van Wijnen hebben we kunnen zien hoe, met bestaande en nieuwe technieken, industrieel volledig op beton gebaseerde bouwpakketten worden gemaakt die op de bouwplaats in een hoog tempo remontabel in elkaar kunnen worden gezet tot complete woningen. Door deze manier van werken kunnen de investeringskosten met circa 20% worden verlaagd en wordt de hoeveelheid arbeid flink teruggedrongen. Dit kostenvoordeel en de besparing van arbeid is goed nieuws, kijkend naar het huidige prijsniveau en de tekorten op de arbeidsmarkt. Het werken in een fabriek biedt natuurlijk ook kansen op een ander vlak. Door de beheersbare geconditioneerde omgeving is het misschien in de toekomst ook wel mogelijk om CO2 en stikstof neutraal te produceren of in ieder geval om de uitstoot ter plekke af te vangen en op te slaan. Deze zijstap hebben we nu niet kunnen maken, maar zou natuurlijk onderwerp kunnen zijn van een webinar.
Bij de lezing van Klaas Droog werd eerst vanuit houtbouw gekeken naar industrialisatie om vervolgens te kijken naar de voorsprong die Van Wijnen heeft behaald door de nek uit te steken en flink te investeren. Vanuit deze presentatie gingen we soepel over naar het Netwerk Conceptueel bouwen van waaruit ze een platform aan het maken zijn waar alle concepten samen komen in een soort marktplaats. Het doel van dit platform is dat opdrachtgevers makkelijk kunnen kiezen welk concept het beste bij hun vraagstelling en locatie past om zodoende een concept af te nemen. Het idee is dat opdrachtgevers in de (projectmatige) woningbouw geen maatwerk bouwprojecten meer starten maar een compleet gebouw afnemen tegen een van te voren bekende prijs.
Na zo’n blik op de toekomst rijst vanuit ons eigen perspectief al snel de vraag wat deze verre vorm van industrialisatie - waarbij gebouwen geen maatwerk meer zijn maar kant en klaar producten met een van te voren vastgestelde prijs - betekent voor onze rol als kostendeskundige. De toekomst zal het moeten uitwijzen maar mijn mening is dat de volledig geïndustrialiseerde bouw slechts een klein deel van het volledige bouwvolume zal afdekken omdat de focus ligt op woningbouw met minder dan 9 bouwlagen. Transformatie, verbouw, hoogbouw en nieuwbouw niet zijnde woningbouw zal door de complexiteit van de locatie toch veelal maatwerk blijven waar wij als kostendeskundigen onze meerwaarde kunnen blijven hebben. Aan de andere kant levert de industrialisatie voor dit soort bouwprojecten misschien wel een legio aan nieuwe bouwstenen op die het bouwen eenvoudiger, sneller, efficiënter en minder arbeidsintensief maken waarbij de faalkosten afnemen.
Kortom ik heb weer voldoende stof tot nadenken…
Huub Kamphuis, voorzitter NVBK
